ملاک صحت الزامات تشریعی
پایان نامه
- سایر - دانشکده علوم حدیث
- نویسنده کمیل قنبرزاده
- استاد راهنما محمد مهدی گرجیان عسکری سلیمانی
- سال انتشار 1392
چکیده
مسأله ملاک صحت الزامات تشریعی از جمله مسائلی است که ذهن متفکران در رشته های علمی مختلف را به خود مشغول کرده و تأثیر شگرفی در علوم مختلفی همچون فقه و حقوق دارد. برای توضیح مسأله باید بگوییم که تمامی ادیان الهی و تمامی جوامع بشری حامل تکالیفی برای اعضای جامعه دینی یا سیاسی خود می باشند. اما با وجود این تکالیف، حقوقی نیز برای انسان ها تعریف کرده اند که از جمله حقوقی که شاید اختلافی در آن نباشد حق آزادی است. بنا بر این بیان ملاکی برای صحت الزامات تشریعی که به نحوی محدود کننده آزادی فردی و یا احتماعی انسان هاست امری لازم به نظر می رسد. در این رساله تلاش شده است که دیدگاه دانشمندان در علوم مختلفی همچون فلسفه و کلام و عرفان و فقه و اصول و حقوق مطرح شود و پس از نقد و مقایسه معیار روشنی برای این امر ارائه گردد. متکلمین شیعه اِنعام را معیار دانسته و برای منعِم اصول نعم استحقاق اطاعت قائل اند. متکلمین معتزله تکلیف را اگر زمینه یک پاداش بزرگ باشد، صحیح می دانند. متکلیمن اشاعره فعل الهی را معیار صحت هر چیزی از جمله جعل تکالیف می دانند. فلاسفه گاهی قانونی را صحیح دانسته اند که بتواند نظام اجتماعی انسان ها را حفظ نماید. و گاهی هم با تکیه بر قانون ضرورت صدور نظام احسن از خداوند تکلیف را جزئی از نظام احسن دانسته و آن را ضروری می دانند. عرفا نیز که وصول انسان را به مبدأ هستی عالی ترین هدف زندگی می دانند قانونی را صحیح می دانند که بتواند انسان را به این هدف برساند که در آن اعمال مولویّت خداوند متعال موضوعیت دارد. فقها اعمال مولویّت را منحصر در مالک دانسته که مصداق حقیقی آن مولویّتی به مراتب بالاتر از مصادیق اعتباری آن دارد. حقوق دانان نیز یا حقوق طبیعی را پذیرفته و آن را معیار صحت قوانین قرار داده و یا حقوق موضوعه را پذیرفته و درک جمعی و توافق عقلا را معیار حقانیت قوانین قرار داده اند. در مجموع پس از نقد آرای ذکر شده می توان گفت که الزامات تشریعی با سه شرط صحیح خواهد بود. یکی اینکه از کسی صادر شود که چنین حقی داشته باشد یعنی مالک باشد و چنین صلاحیتی داشته باشد یعنی عالم و حکیم باشد. دوم آنکه مصالح انسان را تامین کند. اعم از مصالح اجتماعی و فردی به گونه ای که اعتدال در تمامی شئون انسان برقرار شود. سوم آنکه زمینه عبودیت انسان را نسبت به مبدأ بی نهایت هستی فراهم کند.
منابع مشابه
قلمرو ولایت تشریعی ائمه
یکی از مباحثی که از قدیم ذیل بحث تفویض امور دین به پیامبر و اهلبیت^ مطرح بوده و امروزه برخی روشنفکران ذیل بحث خاتمیت مطرح میکنند، بحث ولایت تشریعی ائمه اطهار^ میباشد. سؤالی که در اینجا مطرح است اینکه، آیا بعد از پیامبر اکرم|، ائمه اطهار^ دارای حق تشریع و جعل احکام نو در حوزه دین هستند؟ حجیت کلام ائمه در امور دین چگونه با خاتمیت سازگار خواهد بود؟ در این نوشتار با استفاده از آیات قرآن و روایات...
متن کاملنظریه اعجاز شبکه معارفی و تشریعی قرآن
یکی از وجوه مهم اعجاز قرآن «اعجاز تشریعی» است. قرآنپژوهان در طول سالیانی دراز کوشیدهاند این وجه را تبیین و چهرهای معقول و بعضاً برهانی و پذیرفتنی از آن ارائه کنند؛ لیکن عدهای بر پایه برخی خلل وارد شده در مقدمات، دامنه و یا در گستره و کارکرد این استدلالها و تبیینها، با القای شبهاتی به رویارویی این وجه از وجوه اعجاز برخاستهاند. در این بین نگارنده در این مقال بر پایه این باور که میتوان اعج...
متن کاملاعجاز تشریعی قرآن
اهمیت اعجاز و اعجاز تشریعی قرآن از میزان حضور و تأثیرگذاری قرآن در جامعه بشری قابل ارزیابی است و با توجه به توسعه روزافزون علوم، بررسی و تبیین اعجاز تشریعی قرآن امری ضروری است. البته پژوهش در مسئله اعجاز قرآن دارای سابقه ای دیرینه است اما اعجاز تشریعی قرآن مورد توجه شایان نبوده، در حالی که قرآن کریم این مسئله را مورد تأکید قرار داده است.با عنایت به اینکه این موضوع مسئله ای میان رشته ای و دارای ...
متن کاململاک ارزش گذارى افعال
دیدگاههاى گوناگون درباره معیار بازشناسى خوب و بد افعال انسان و یا انسانهاى اخلاقى و غیراخلاقى و همنوایى یا ناهمسازى آنها با آیات قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. رفتار و عملکرد انسانها بر دو گونه خوب و بد تقسیم مىگردد. رهیافت به معیار و ملاک این تقسیمبندى یکى از مهمترین مسائل فلسفه اخلاق به شمار مىرود. در ابتدا، نویسنده، به طرح نظریههایى پرداخته که فاقد ملاک قانونمند درباره مفاهیم اخلاقى...
متن کاململاک برهان صدیقین
با ظهور ملاصدرا در قرن یازدهم، تحولی شگرف در بنیانهای فکری- فلسفی در حوزۀ فرهنگ اسلامی پدید آمد که میتوان بازتاب آن را بهروشنی هم در تقریر و هم در توصیف برهان صدیقین مشاهده کرد. برهان صدیقین که تا آن زمان برهانی شناخته میشد که در آن با چشمپوشیدن از ماسوی الله و تنها با تأمل در «هستی»، وجود خدا اثبات میشود، برهانی شد که در آن راه و هدف یکی است و خدا خود بر وجود خویشتن گواهی میدهد، از آن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
سایر - دانشکده علوم حدیث
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023